«Υπάρχει προοδευτική λύση στο πρόβλημα του χρέους. Όμως η λύση αυτή περνά μέσα από μια διαπραγμάτευση με δύο κυρίως επίδικα θέματα: τη μείωση του χρέους και του κόστους εξυπηρέτησής του και τη χρηματοδότηση της ανάκαμψης, της ανασυγκρότησης της οικονομίας και της νέας ανάπτυξης» υποστήριξε ο πρώην βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Δραγασάκης, κατά την ομιλία του στο Διεθνές Συνέδριο «Δημόσιο Χρέος και Πολιτικές Λιτότητας στην Ευρώπη. Η απάντηση της Ευρωπαϊκής Αριστεράς».
Σύμφωνα με τον Γ. Δραγασάκη, το πρόβλημα της δημόσιας και της ιδιωτικής υπερχρέωσης δεν ήταν ένα λάθος αλλά μια συνειδητή και συστημική επιλογή «στο πλαίσιο των νεοφιλελεύθερων αντιλήψεων που κυριάρχησαν, με στόχο την αποκομιδή εύκολων κερδών από τις τράπεζες κυρίως, αλλά όχι μόνο, την πρόσκαιρη συγκάλυψη των κοινωνικών ανισοτήτων και την άμβλυνση των κυκλικών κρίσεων του καπιταλισμού με την πιστωτική επέκταση και με μια μεγέθυνση που γινόταν κυρίως μέσω δανεισμού».
Όπως ανέφερε ο πρώην βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, στην Ελλάδα το πρόβλημα του Δημόσιου Χρέους επιτείνεται και από ειδικότερες αιτίες όπως:
α) Η φορολογική ασυλία των ισχυρών, η διάχυτη φοροδιαφυγή και η υστέρηση των φορολογικών εσόδων σε σχέση με τα μέσα επίπεδα της ευρωζώνης.
β) Οι υψηλές στρατιωτικές δαπάνες και οι εξοπλισμοί, που ευθύνονται για το 1/3 περίπου του πριν την κρίση χρέους.
γ) Η απουσία κάθε συστήματος ελέγχου και αξιολόγησης της κοινωνικής αποτελεσματικότητας των δημόσιων δαπανών και η μετατροπή του δημοσίου σε χώρο ελεύθερης δράσης των ιδιωτικών συμφερόντων, ιδίως μετά την επέλαση του νεοφιλελευθερισμού.
Σύμφωνα με τον Γ. Δραγασάκη, το συσσωρευμένο ελληνικό δημόσιο χρέος αντιπροσωπεύει «μια κατανάλωση που δεν υπάρχει πλέον, εξοπλισμούς οι οποίοι δεν παράγουν εισόδημα, υποδομές που φθείρονται ή κέρδη και φοροκλοπές που και τα δύο έχουν φυγαδευτεί στο εξωτερικό». Για το λόγο αυτό «αυτό το αναλωθέν κεφάλαιο δεν μπορεί να αναπαραχθεί, άρα δεν μπορεί να πληρωθεί». Κατά συνέπεια η δίκαιη και βιώσιμη ρύθμιση του συσσωρευμένου χρέους είναι άμεση και επιτακτική ανάγκη διότι «όσο αυξάνει, μεγαλώνει την επισφάλεια της εργασίας και την πίεση στο κοινωνικό κράτος. Αξιοποιείται ως μοχλός πίεσης, εκβιασμού και τρομοκράτησης της κοινωνίας».
Ως βασικά σημεία της προοδευτικής ευρωπαϊκής απάντησης στο πρόβλημα του χρέους, όπως αυτά αναδεικνύονται από το δημόσιο διάλογο, ο Γ. Δραγασάκης έθεσε τα εξής:
*
να επιτραπεί ο κατευθείαν δανεισμός και των κρατών από την ΕΚΤ, όπως συμβαίνει και με τις τράπεζες.
*
να δημιουργηθεί κοινός μηχανισμός δανεισμού για την έκδοση ευρωομολόγων που, υπό όρους και προϋποθέσεις, θα μπορούσε να περιορίσει τη δύναμη των αγορών να κερδοσκοπούν με τις διαφορές επιτοκίων.
*
να μετατραπεί μέρος των εθνικών χρεών σε κοινό ευρωπαϊκό χρέος.
*
να γίνει διαγραφή, αδρανοποίηση ή επαναγορά μέρους του χρέους με τους πόρους ενός φόρου επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών ή και της περιουσίας.
*
να εξασφαλισθεί αναπτυξιακή ώθηση, με αιχμή την απασχόληση, την κοινωνική ανάπτυξη και την αλληλεγγύη, μέσα από έναν ενισχυμένο προϋπολογισμό και νέους θεσμούς διαφανείς και δημοκρατικά ελεγχόμενους».
Ο πρώην βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ υποστήριξε την ανάγκη πραγματοποίησης μιας πολυμερούς ευρωπαϊκής διάσκεψης που θα αντιμετωπίσει τα προβλήματα με τρόπο ριζικό και συνολικό για όλες τις χώρες με υπερβολικό χρέος, με ενεργή παρουσία του λαϊκού παράγοντα, των συνδικάτων, των προοδευτικών επιστημόνων. Διευκρίνισε, πάντως, πως σε όποια ρύθμιση ορισμένοι δικαιούχοι, όπως είναι τα ασφαλιστικά ταμεία σε Ελλάδα και Ευρώπη και οι μικροαποταμιευτές, θα πρέπει να εξαιρεθούν από το όποιο κόστος ή να αποζημιωθούν. Επιπλέον «η ρύθμιση του Δημόσιου Χρέους, για να έχει πρακτικό αποτέλεσμα, πρέπει να περιλαμβάνει τη ρύθμιση του χρέους των τραπεζών και μέρος του ιδιωτικού χρέους, ιδίως αυτό των φτωχών νοικοκυριών» όπως σημείωσε.
Αναφέρθηκε στις νομικές και ηθικές διαστάσεις του προβλήματος του χρέους, προτείνοντας «να τροποποιηθεί άμεσα ο Κανονισμός της Βουλής, ώστε στη σχετική επιτροπή για τη διερεύνηση και τον έλεγχο του χρέους, που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ να συσταθεί, να μπορούν να συμμετάσχουν ως ισότιμα μέλη και εκπρόσωποι συλλογικών φορέων και ειδικοί επιστήμονες».
Παράλληλα όμως επεσήμανε παράλληλα όμως ότι «η ρύθμιση του χρέους από μόνη της, ακόμη κι αν γίνει με τους πλέον ευνοϊκούς όρους, δεν αρκεί για μια επανεκκίνηση της οικονομίας και αντιμετώπιση του κοινωνικού προβλήματος, αν δεν ανατραπεί το σύστημα που δημιουργεί το χρέος». Στο πλαίσιο αυτό υποστήριξε ότι η απελευθέρωση από τη θηλιά του χρέους θα είναι αποτέλεσμα μιας βαθιάς συστημικής αλλαγής του τρόπου ανάπτυξης, του τρόπου χρηματοδότησης της οικονομίας και του τρόπου διανομής και αναδιανομής των εισοδημάτων. Αυτό σημαίνει ότι, «ο ριζικός μετασχηματισμός του κράτους, της οικονομίας και της κοινωνίας, η δίκαιη διανομή και αναδιανομή, ο κοινωνικός έλεγχος του τραπεζικού συστήματος και η άμεση δημιουργία ενός ισχυρού δημόσιου πυλώνα, η εφαρμογή μιας στρατηγικής κοινωνικής ανάπτυξης, με επίκεντρο τη διεύρυνση της απασχόλησης και την αναβάθμιση της εργασίας είναι το πλαίσιο μέσα στο οποίο μια δίκαιη και βιώσιμη ρύθμιση του συσσωρευμένου χρέους».
