«Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η ομιλία του Πρωθυπουργού μου έλυσε πολλές απορίες που όλοι είχαμε όλο το τελευταίο διάστημα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η ομιλία του Πρωθυπουργού ήταν αποκαλυπτική. Και ήταν αποκαλυπτική διότι τουλάχιστον σε μένα έλυσε μία απορία. Το νομοσχέδιο που έχουμε μπροστά μας και είχαμε τη δυνατότητα εν μέσω θέρους να το εξετάσουμε σε πολλαπλές μορφές διότι άλλαζε κάθε τρεις μέρες, είναι ένα νομοσχέδιο Παπανδρέου στην ουσία. Είναι δημιούργημα Παπανδρέου και έχει να κάνει με την εμμονή του Πρωθυπουργού σε μία αποτυχημένη απόπειρα με αλλαγές του Συντάγματος πριν από λίγα χρόνια, η οποία καταδικάστηκε από τις κινητοποιήσεις της ίδιας της πανεπιστημιακής κοινότητας, της ίδιας της κοινωνίας και μεγάλου μέρους όχι μονάχα των ψηφοφόρων αλλά και των μελών του ΠΑΣΟΚ.
Πρόκειται στην πραγματικότητα για μία εμμονή χρόνων που προσπαθεί να υλοποιήσει σήμερα, τη στιγμή που η χώρα βρίσκεται πραγματικά σε μία κατάσταση έκτακτης ανάγκης μέσα από ένα νομοσχέδιο που περνάει με ταχύτατες διαδικασίες και φυσικά μέσα στο κατακαλόκαιρο μη τυχόν και ξυπνήσει η ακαδημαϊκή κοινότητα από τον καλοκαιρινό λήθαργο και δημιουργήσει συνθήκες κινητοποιήσεων που θα καταστήσουν ακόμα δυσχερέστερη αυτή την επιλογή.
Κατά την άποψή μας, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η επιμονή της Κυβέρνησης του κ. Παπανδρέου να προχωρήσει σ’ αυτές τις σαρωτικές αλλαγές στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αναδεικνύει την βαθιά ιδεολογική μετάλλαξη ενός πολιτικού χώρου.
Μέχρι σήμερα μας λέγατε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι της Κυβέρνησης, ότι οι αλλαγές που προωθείτε, οι σαρωτικές και κοινωνικά καταστροφικές αλλαγές σας υπαγορεύονται από την τρόικα προκειμένου να σωθεί η χώρα από τη χρεοκοπία. Μας λέγατε μάλιστα εκτός ορισμένων οι οποίοι δεν απέφευγαν τον πειρασμό να υπερθεματίζουν του μνημονίου και να πουν ότι πρόκειται για αλλαγές οι οποίες ούτως ή άλλως θα τις κάνατε ακόμα και αν δεν υπήρχε η τρόικα και ότι είναι ευλογία το μνημόνιο. Μέχρι τώρα μας λέγατε ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις που έχουν εξοντώσει και εξουθενώσει την ελληνική κοινωνία είναι μεταρρυθμίσεις οι οποίες σας επιβάλλονται και είναι έξω από την ιδεολογία σας.
Σήμερα αποδεικνύεται με τον τρόπο αυτό που φέρνετε ένα νόμο που απηχεί βεβαίως την μετανεωτερικότητα των απόψεών σας, τις νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις σας οι οποίες συμπίπτουν, δένουνε με τις πιο ακραίες, δεξιές και νεοφιλελεύθερες πεποιθήσεις, σήμερα, λοιπόν, αποδεικνύεται ότι δεν σας ορίζει κανένας αυτή την πολιτική. Είναι μία πολιτική η οποία ορίζεται από την ίδια την ιδεολογία σας. Αυτή είναι η ιδεολογία σας κύριοι συνάδελφοι της Κυβέρνησης. Η ιδεολογία της μετανεωτερικότητας, του νέου φιλελευθερισμού, μία ιδεολογία που συγκροτεί βεβαίως μέσα στην Αίθουσα μία κοινοβουλευτική μειοψηφία του κόμματος του Μνημονίου ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και στο Λαϊκό Ορθόδοξο Συναγερμό και στη Δημοκρατική Συμμαχία, δεν συγκροτεί όμως και το γνωρίζετε πάρα πολύ καλά καμία πλειοψηφία σε επίπεδο κοινωνίας. Δεν έχουμε μπροστά μας μία μεταρρύθμιση, έχουμε μία απόπειρα κατεδάφισης δημόσιου πανεπιστημίου. Και εγώ θα προσέθετα ότι είναι η τελευταία πράξη κοινωνικής κατεδάφισης ενός αποτυχημένου Πρωθυπουργού, μίας καταστροφικής κυβέρνησης.
Θα έλεγα, όμως, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι είναι και ένας νόμος εμπνευσμένος από ανθρώπους που μισούν το δημόσιο πανεπιστήμιο, εμπνευσμένος από ανθρώπους –επιτρέψτε μου την έκφραση- συμπλεγματικούς απέναντι στο δημόσιο πανεπιστήμιο. Ενδεχομένως, εμπνευσμένος σε ό,τι αφορά τις λεπτομέρειές του από αποτυχημένους υποψήφιους πανεπιστημιακούς που, αφού δεν κατάφεραν να κριθούν επιτυχώς από την ακαδημαϊκή κοινότητα, τα βάζουν τώρα με την ίδια την κοινότητα την ακαδημαϊκή. Καταργούνται τα συλλογικά όργανα, φιμώνεται η φοιτητική συμμετοχή αποδυναμώνεται η δημοκρατική αντιπροσωπευτικότητα, κατακερματίζονται τα γνωστικά αντικείμενα, η γνώση εκφυλίζεται σε αγοραία κατάρτιση. Τι είναι αυτό που ενισχύεται; Οι εξαρτήσεις, οι σκληρές ιεραρχίες και η αδιαφάνεια.
Ακούσαμε τον Πρωθυπουργό να περιγράφει ένα σύστημα Ανώτατης Εκπαίδευσης, λες και φύτρωσε ξαφνικά ή έπεσε από τον ουρανό, το οποίο το χαρακτήρισε ούτε λίγο ούτε πολύ σύστημα διαπλοκής ως σύστημα συνδιαλλαγής ανάμεσα στους φοιτητοπατέρες και στους ακαδημαϊκούς.
Και αναρωτιέται κανείς όλα αυτά τα χρόνια ποιος υπηρέτησε αυτό το μοντέλο, όχι ποιος το δημιούργησε, ποιος το υπηρέτησε. Δεν ήταν Υπουργός Παιδείας ο κ. Παπανδρέου όταν εφύτρωναν σχολές τιποτολογίας σχεδόν τους περισσότερους νομούς της χώρας, προκειμένου να ικανοποιήσουν πελατειακές σχέσεις;
Ποιοι ήταν αυτοί οι οποίοι δημιούργησαν αυτό το σύστημα και προκειμένου να καταπολεμηθούν ορισμένες σοβαρές ανεπάρκειες πρέπει να οδηγηθούμε στη συνολική κατεδάφιση του δημόσιου χαρακτήρα της ανώτατης εκπαίδευσης;
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στην πραγματικότητα, αυτό που η πλειοψηφία ετοιμάζεται να ψηφίσει σε σχέση με το θέμα της αυτοδιοίκησης του πανεπιστημίου, πρόκειται για ένα ολιγαρχικό, αδιαφανές και θεσμικά ανέλεγκτο σύστημα διοίκησης.
Και όλα αυτά βεβαίως στο όνομα της καταπολέμησης φαινομένων διαφθοράς και διαπλοκής.
Μετά την μεταρρυθμιστική τομή του 1982 που κατάργησε το απαράδεκτο καθεστώς της έδρας, το σύστημα διοίκησης των ΑΕΙ στη χώρα μας, προσαρμόστηκε επιτυχώς στην συνταγματική επιταγή του άρθρου 16 παρ. 5 για πλήρη αυτοδιοίκηση. Το αυτοδιοίκητο των ΑΕΙ και η ακαδημαϊκή ελευθερία θα ήθελα να σας υπενθυμίσω παρά τις όποιες παθογένειες και τα όποια προβλήματα, συνέβαλαν ώστε από τη μεταπολίτευση και μετά να υπάρξει στη χώρα μας μια πολύ σημαντική άνθηση των επιστημών. Και πρέπει να σταματήσει αυτή η βάναυση επίθεση συλλήβδην απέναντι στο δημόσιο πανεπιστήμιο, γιατί είναι άδικη αυτή η επίθεση.
Και εγώ θα σας μιλήσω κυρία Υπουργέ, με στοιχεία γιατί είναι άδικη αυτή η επίθεση. Τα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν προβλήματα δεν είναι όμως αυτή η εικόνα που θέλετε και ορισμένα ΜΜΕ προκειμένου να δημιουργήσουν πρόσφορο έδαφος στην κοινή γνώμη και να προωθηθεί η μεταρρύθμιση … διαφθοράς.
Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης αποδεικνύει ότι οι ελληνικές δημοσιεύσει (το 80% των οποίων πραγματοποιήθηκαν με τη συμμετοχή των ελληνικών ΑΕΙ) ακολουθούν συνεχώς ανοδική πορεία, με αποτέλεσμα η Ελλάδα το 2007 να καταταγεί 17η μεταξύ των χωρών μελών του ΟΟΣΑ, ξεπερνώντας χώρες όπως η Ιαπωνία, η Ιταλία, η Ισπανία.
Το ΕΜΠ κατέλαβε το 2007 την 17η θέση μεταξύ των ερευνητικών ιδρυμάτων στην ευρωπαϊκή κατάταξη έρευνας.
Το ελληνικό πανεπιστήμιο είναι πολύ καλύτερο απ’ αυτό που επιτρέπει η διεθνής θέση της χώρας και η οικονομική συμβολή του κράτους στην λειτουργία τους.
Γιατί ωραίες οι συγκρίσεις με το Χάρβαντ αλλά το Χάρβαντ είχε το 2009 προϋπολογισμό 3,8 δις δολάρια. Δηλαδή περισσότερο από όσα όλα τα ελληνικά πανεπιστήμια μαζί.
Και θα ήθελα ειλικρινά, άκουσα από τον Πρωθυπουργό ότι η χώρα μας είχε πολύ υψηλές κατά κεφαλή δαπάνες ανά φοιτητή. Ή έχουμε πρόσβαση σε διαφορετικά στοιχεία, ή ζούμε σε άλλη χώρα. Διότι ακόμη και σε εποχές προ κρίσης οι κατά κεφαλή δαπάνες στη χώρα μας ήταν από τις χαμηλότερες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, υψηλότερες μόνο από τις αντίστοιχες χωρών όπως η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Λετονία, πολύ χαμηλές όμως σε ευρωπαϊκό και σε διεθνές επίπεδο.
Ας σταματήσετε λοιπόν αυτή την έκρηξη μίσους απέναντι στην ακαδημαϊκή κοινότητα και στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Βεβαίως υπήρχαν φαινόμενα τα οποία δεν τιμούν το ελληνικό πανεπιστήμιο. Φαινόμενα ευνοιοκρατίας, κομματικοκρατίας. Αλλά αυτά τα φαινόμενα δεν ήταν μια γενικευμένη καθημερινή κατάσταση. Αλήθεια αντίστοιχα φαινόμενα δεν διαπιστώνουμε συνολικά στον πολιτικό βίο της χώρας; διανοήθηκε κανείς να προτείνει την κατάργηση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, διότι υπάρχουν φαινόμενα ευνοιοκρατίας ή διαπλοκής;
Και τι έρχεστε να αντιπαραβάλλετε εν πάση περιπτώσει σε αυτό το μοντέλο. Έρχεστε να αντιπαραβάλλετε ένα εθνικά ανέλεγκτο και ολιγαρχικό μοντέλο διοίκησης. Και βεβαίως αυτό δεν έχει να κάνει μονάχα με τον μικρό αριθμό των τεσσάρων ή πέντε τώρα με την αλλαγή που κάνατε οι οποίοι εκλεγόμενοι από το σώμα των διδασκόντων θα έχουν τη δυνατότητα να ορίζουν τα πάντα στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Κυρίως έχουν να κάνουν με το χρόνο της θητείας τους, 6ετής χρόνος θητείας και με την αδυναμία ελέγχου αυτής της ολιγαρχίας που θα διοικεί και εκεί είναι η ουσία του προβλήματος. Διότι αυτή η ολιγαρχία θα είναι παντελώς ανεξέλεγκτη να διοικεί, δεν θα ελέγχεται και δεν θα κρίνεται από κανένα αιρετό δημοκρατικό σώμα.
Και η ιστορική εμπειρία μας δείχνει ότι οι αυθαίρετες αυταρχικές δομές, τείνουν πάντοτε να εκτρέφουν περισσότερη διαπλοκή, διαφθορά, ιδιοτέλεια και παραβατικότητα από δομές που παρά τα προβλήματά τους τίθενται στον έλεγχο και στην κρίση αντιπροσωπευτικών δημοκρατικών σωμάτων.
Κυρία Υπουργέ, όμως, καταφέρατε με αυτή σας την προσπάθεια κάτι που κανένας προκάτοχός σας δεν έχει καταφέρει. Συνενώσατε το σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας εναντίον σας. Το σύνολο! Με μικρές εξαιρέσεις. Δεν είναι μονάχα τα κόμματα. Δεν υπάρχει πρύτανης που να μην αντιδρά. Πως το καταφέρατε;
Βέβαια, για σας μπορεί να έχει μικρή σημασία αν το σύνολο των πρυτάνεων διαφωνεί. Άλλωστε με το νόμο σας θα τους παύσετε. Κάτι αντίστοιχο δεν έχει συμβεί ποτέ στη χώρα μας. Αιρετές εκλεγμένες πρυτανικές αρχές να παυθούν ούτε επί δικτατορίας συνέβη αυτό. Και θα το κάνετε όχι αύριο βέβαια, σε ένα χρόνο από τώρα. Μάλλον έχει συμβεί μια φορά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το 1937 όταν επαύθη ο πρύτανης επειδή ανέγνωσε μπροστά στον Βασιλιά Γεώργιο, τον δικό του πανηγυρικό. Ρώτησε τον Βασιλέα, θέλετε τον δικό μου ή αυτόν που μου έχει υπαγορεύσει η ασφάλεια; Ο Βασιλέας είπε, τον δικό σας κύριε. Ανέγνωσε τον δικό του και την άλλη μέρα επαύθη. Δεν υπάρχει στην ιστορία του δημόσιου πανεπιστημίου από το 1837 έως σήμερα, παύση αιρετών εκλεγμένων πρυτανικών αρχών.
Τι σημασία όμως έχει για σας; Τι σημασία έχει αν μεγάλη μερίδα της διανόησης διαφωνεί. Ακόμη και πρώην εκσυγχρονιστές διανοούμενοι καταγράφουν την διαφωνία τους.
Τι σημασία έχει αν 902 πανεπιστημιακοί σε όλο τον κόσμο (από 43 διαφορετικές χώρες) μεταξύ των οποίων πρυτάνεις, κοσμήτορες διακεκριμένων πανεπιστημίων, που διδάσκουν σε γνωστά πανεπιστήμια, όπως του Βερολίνου, της Βιέννης, του Λονδίνου και του Παρισιού, ή όπως του Κέμπριτζ, της Κολούμπια, του Μπέρκλει, της Οξφόρδη, του Πρίνστον του Χάρβαρντ, εκφράζουν τη διαφωνία τους και ζητάνε να ξεκινήσει ένας πραγματικός διάλογος και μιλάνε για σεβασμό των ευρωπαϊκών ακαδημαϊκών παραδόσεων;
Τι σημασία έχει και ποιος νοιάζεται για τη γνώμη του Τσόμσκι και του Ζίζεκ, όταν εσείς έχετε την υποστήριξη των Βουλευτών του ΛΑΟΣ, της Δημοκρατικής Συμμαχίας και φυσικά όλων των διακεκριμένων αρθρογράφων του ΔΟΛ. Τι σημασία έχει ο Τσόμσκι μπροστά τους!
Ξέχασα βέβαια να πω κυρία Διαμαντοπούλου, ότι έχετε και την υποστήριξη στο δημιούργημά σας μιας μικρής μερίδας πανεπιστημιακών που έχουν άμεσο ή έμμεσο συμφέρον είτε προσδοκώντας να ξαναπροσπαθήσουν να κάνουν καριέρα εκεί που απέτυχαν, είτε επιδιώκοντας να έχουν και θεσμική κατοχύρωση στις εξωπανεπιστημιακές τους δραστηριότητες.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι αυτονόητο ότι θα καταψηφίσουμε. Το ζήτημα όμως δεν είναι αν εμείς θα καταψηφίσουμε. Το ζήτημα είναι αν αυτό που γίνεται σήμερα και αύριο στο Ελληνικό Κοινοβούλιο μπορεί να προχωρήσει τη χώρα μπροστά.
Άκουσα ότι η κυρία Υπουργός, έχει άγχος για το αν τηρούνται οι νόμοι και η τάξη σε αυτή τη χώρα εφ’ όσον το μεγαλύτερο και ιστορικότερο ίδρυμα της χώρας λέει ότι δεν θα εφαρμόσει το νόμο αν ψηφιστεί.
Μην έχετε τέτοιο άγχος, διότι δεν είναι ότι δεν θα το εφαρμόσουν οι άνθρωποι, δεν θα μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη. Διότι είναι αντισυνταγματικό και παρά το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός της χώρας για άλλη μια φορά από το Βήμα της Βουλής, μας είπε ούτε λίγο, ούτε πολύ ότι δεν του κάνει το Σύνταγμα διότι είναι κρατικίστικη η δομή του. Αν δεν του κάνει το Σύνταγμα κύριοι της κυβέρνησης να φέρει εδώ συνταγματική αναθεώρηση, όχι να το γράφει στα παλιά του τα παπούτσια.
Δεν θα εφαρμοστεί διότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί και για έναν ακόμη λόγο, διότι δεν θα είστε για πολύ ακόμη κυβέρνηση κυρία Διαμαντοπούλου, έχοντας καταστρέψει την ελληνική κοινωνία για να εφαρμόσετε ένα τέτοιο νόμο. Θα βρείτε απέναντί σας τους ίδιους τους ψηφοφόρους σας, θα βρείτε απέναντί σας τις δυνάμεις τις κοινωνικές που θα αγωνιστούν για μια άλλη προοπτική σε αυτή τη χώρα και εμείς έχουμε εμπιστοσύνη.
Έχουμε εμπιστοσύνη στους πνευματικούς ανθρώπους της χώρας μας, έχουμε εμπιστοσύνη στις δημιουργικές δυνάμεις της χώρας μας, έχουμε εμπιστοσύνη στους νέους ερευνητές οι οποίοι σήμερα φεύγουν εξ αιτίας της πολιτικής σας σωρηδόν από το ελληνικό πανεπιστήμιο και πάνε στο εξωτερικό όχι γιατί δεν τους κάνει το ελληνικό πανεπιστήμιο, αλλά γιατί δεν μπορούν να ζήσουν σε αυτή τη χώρα.
Έχουμε εμπιστοσύνη και με αυτές τις δυνάμεις θα δημιουργηθεί αργά ή γρήγορα ένας νέος συνασπισμός εξουσίας που αυτές τις μετανεωτερικές, νεοφιλελεύθερες και βαθιά συντηρητικές επιλογές, θα τις βάλει πραγματικά στο χρονοντούλαπο της ιστορίας».
